We help the world growing since we created.

Ubushakashatsi butandukanye: Ibicuruzwa byerekana isoko ryicyuma, ibyiringiro nigitutu

Imibare iheruka kwerekana yerekana ko hari ahantu hatatu hagaragara ku isoko ry’icyuma cy’Ubushinwa, hamwe n’ukwihangana gukomeye ku baguzi.Nubwo amakuru y’imitungo itimukanwa mu Kwakira yagabanije umuvuduko w’ubwiyongere bw’ishoramari muri rusange, kubera ko hari ingaruka n’ingaruka zimwe na zimwe zishyigikira, biteganijwe ko umuvuduko w’ubwiyongere bw’ishoramari ry’imitungo itimukanwa, harimo n’ishoramari ry’imitungo itimukanwa, uzakomeza kwiyongera, bityo hariho impamvu yo kwitonda neza kubyerekeye isoko ryicyuma kizaza.Muri icyo gihe, dukwiye kandi kubona ko kurekura ibicuruzwa byinshi mu gihugu bikiri igitutu kinini ku isoko ryibyuma muriki cyiciro.

A, Ukwakira isoko ryibyuma bitatu ahantu heza

Isoko ryibyuma bigezweho bigaragara ahantu heza, ahanini bigaragarira mubice bitatu:

Ikintu cya mbere kigaragara ni uko umuvuduko w’ubwiyongere bw’inganda zikoresha ibyuma byihuta ugereranije n’ikigereranyo cyo kwiyongera, cyane cyane izamuka rikomeye ry’ibicuruzwa bishya bikoresha ibyuma.Nk’uko imibare ibigaragaza, mu Kwakira uyu mwaka, inganda z’igihugu zongerewe agaciro hejuru y’ubunini bwagenwe ziyongereyeho 5% umwaka ushize, amanota 0.2 ku ijana yihuta kurusha igihembwe cya gatatu;Ubwiyongere bw'ukwezi ku kwezi bwari 0.33%.Muri byo, inganda zikora ibikoresho zitwara ibyuma byinshi bigira uruhare rugaragara rwo gushyigikira.Inganda zikora ibikoresho mu gihugu zazamutseho 9.2 ku ijana umwaka ushize mu Kwakira, byihuta cyane ugereranije n’ikigereranyo cy’iterambere ry’inganda.Mu bicuruzwa bikoresha ibyuma, inganda z’imodoka ziyongereyeho 18.7 ku ijana umwaka ushize.Usibye inganda gakondo zikoresha ibyuma nibicuruzwa, inganda nshya zikoresha ibyuma nibicuruzwa biriyongera cyane.Nk’uko imibare ibigaragaza, mu Kwakira uyu mwaka, umusaruro w’imodoka nshya z’ingufu, kwishyuza ibicuruzwa by’ibirundo wiyongereyeho 84.8% na 81.4% umwaka ushize;Umusaruro wa mudasobwa igenzura inganda na sisitemu na robo yinganda byiyongereyeho 44.7% na 14.4%.

Ikintu cya kabiri kigaragara ni uko umuvuduko w’iterambere ry’ishoramari mu bikorwa remezo n’inganda urenze cyane urwego rw’ishoramari.Nk’uko imibare ibigaragaza, muri uku Kwakira ishoramari ry’ibihugu bitatu bikomeye, ishoramari ry’ibikorwa remezo n’imikorere y’ishoramari.Kuva muri Mutarama kugeza Ukwakira, ishoramari ry'ibikorwa remezo ryiyongereyeho 8.7% ku mwaka ku mwaka, rizamuka ku rwego rwo hejuru muri uyu mwaka kandi ryihuta mu mezi atandatu yikurikiranya.Ishoramari mu nganda ryiyongereyeho 9.7 ku ijana umwaka ushize, ritanga ibice birenga 40 ku ijana mu kuzamuka kw’ishoramari.

Ikibanza cya gatatu cyiza cyari cyiza kuruta ibyateganijwe koherezwa mu mahanga, haba mu buryo butaziguye kandi butaziguye.Uyu mwaka, nubwo ibidukikije bigoye kandi bikomeye, Ubushinwa bwohereza ibicuruzwa mu mahanga buracyarenze ibyateganijwe.Nk’uko Ubuyobozi Bukuru bwa gasutamo bubitangaza, kuva muri Mutarama kugeza Ukwakira mu 2022, Ubushinwa bwohereje toni miliyoni 56.358 z'ibyuma, bukaba bwaragabanutseho 1.8 ku ijana umwaka ushize.Kohereza ibicuruzwa mu mahanga mu Kwakira byari toni miliyoni 5.184, byiyongereyeho 15.3 ku ijana ku mwaka.Kuva yinjira mu gihembwe cya kabiri, kubera ibintu bitandukanye, ibyoherezwa mu byuma by’Ubushinwa byerekana iterambere ryinshi.Ibicuruzwa byoherezwa mu mahanga byazamutseho 47.2 ku ijana ku mwaka ku mwaka muri Gicurasi, 17 ku ijana muri Kamena, 17.9 ku ijana muri Nyakanga, 21.8 ku ijana muri Kanama, 1,3 ku ijana muri Nzeri na 15.3 ku ijana mu Kwakira.Niba iyi nzira ishobora gukomeza, ibyuma byoherezwa mu mahanga buri mwaka birashobora guhindura igabanuka.Kurundi ruhande, ibyuma byohereza ibicuruzwa bitaziguye nkumuyoboro nyamukuru wohereza ibyuma hanze birakomeye.Nk’uko imibare ya gasutamo ibigaragaza, Ubushinwa bwohereza ibicuruzwa mu mashini n’amashanyarazi byiyongereyeho 9,6 ku ijana ku mwaka ku mwaka mu mezi 10 ya mbere ya 2022, bingana na 57% by’agaciro k’ibicuruzwa byoherejwe mu mahanga, muri byo ibicuruzwa byoherezwa mu mahanga byiyongereyeho 72%.Mubyongeyeho, excavator, bulldozer nibindi bikoresho byo kubaka byohereza hanze nabyo bifite ubwiyongere bukabije.

Ibice byavuzwe haruguru nibice byingenzi bikenerwa nicyuma muri iki gihe.Iterambere ryayo ryihuse hamwe n’iterambere ryiyongera byerekana imbaraga z’icyuma cy’Ubushinwa muri uyu mwaka.

Babiri, ibintu bizaza byunganira isoko ryicyuma biracyahari

Uyu mwaka isoko ryibyuma risaba ibipimo bifitanye isano, gusa ishoramari ryimitungo itimukanwa rifite intege nke, bityo rikaba rikurura cyane iterambere ryishoramari.Nk’uko imibare ibigaragaza, kuva muri Mutarama kugeza Ukwakira 2022, ishoramari ry’iterambere ry’imitungo y’igihugu ryagabanutseho 8.8% umwaka ushize, ibyo bikaba byari hejuru ya 0.8 ku ijana ugereranije n’ayo mu mezi icyenda ya mbere.Intege nke zo kugurisha amazu yubucuruzi mugihe kimwe ntabwo zateye imbere.Mu Kwakira, igorofa yo kugurisha amazu y’ubucuruzi mu gihugu yagabanutseho 23.3% umwaka ushize, yiyongeraho amanota 6.8 ku ijana guhera muri Nzeri.Igurishwa ry’amazu ryaragabanutseho 23.7 ku ijana umwaka ushize ku mwaka mu Kwakira, amanota 9.5 ku ijana ugereranyije na Nzeri, bituma ubukungu bwiyongera muri rusange.Imibare irerekana ko ishoramari ry'umutungo utimukanwa ryiyongereyeho 5.8 ku ijana umwaka ushize ku mwaka mu mezi 10 ya mbere y'uyu mwaka, amanota 0.1 ku ijana ugereranije n'ubwiyongere bw'ubwiyongere mu mezi icyenda ya mbere y'uyu mwaka.

Nubwo bimeze gurtyo, irashobora gukomeza gushora imari mumitungo itimukanwa hamwe nicyuma gikenewe kumasoko meza.Duhereye ku cyiciro gikurikira, mu gihe ingaruka za politiki yo guhagarika iterambere zikomeje kugaragara, iyubakwa ry’umushinga w’ishoramari riratera imbere gahoro gahoro ku nkunga ikomeye y’inguzanyo zidasanzwe hamwe n’ibikoresho by’imari by’iterambere bishingiye kuri politiki, biteganijwe ko ishoramari ry’imitungo rusange y’igihugu riteganijwe gukomeza iterambere rihamye, kandi umuvuduko wubwiyongere bwishoramari birashoboka kwiyongera.Nkigipimo cyambere, ishoramari ryateganijwe mumishinga mishya ryazamutseho 23.1% kumwaka ku mwaka mumezi 10 yambere yuyu mwaka, ryihuta mumezi abiri yikurikiranya.

Ntabwo aribyo gusa, kuva mu ntangiriro zuyu mwaka, uturere twose n’amashami byubahirije ihame ryo kudatekereza ku miturire, guteza imbere politiki yihariye y’umujyi, gushyigikira icyifuzo cy’imiturire itajenjetse kandi ishyize mu gaciro, byongera ingufu mu itangwa ry’imiturire, kandi yazamuye iterambere rihamye ryisoko ryimitungo itimukanwa.Ibisubizo byagaragaye buhoro buhoro.Vuba aha, ubuyobozi bukomeje gusohora ingamba nini zo guhungabanya imitungo itimukanwa, inkuru eshatu nziza muminsi irindwi, cyane cyane hashyizweho ingamba 16 zamafaranga zikomeye, uhereye kumasoko yimitungo itimukanwa hamwe n’amasano yose y’inganda zitanga inkunga yuzuye, ishoramari ryimitungo itimukanwa. biteganijwe gukira, gufasha igipimo rusange cyiterambere ryishoramari.

Ibipimo bitatu byingenzi bijyanye nisoko ryimitungo nishoramari ryimitungo itimukanwa nabyo byerekana ko ishoramari ryimitungo rishobora kuzakira uyu mwaka.Nk’uko imibare ibigaragaza, kuva muri Mutarama kugeza Ukwakira uyu mwaka, ubuso bw’igurisha ry’amazu y’ubucuruzi mu gihugu bwagabanutseho 22.3% ku mwaka ku mwaka, naho kuva muri Mutarama kugeza muri Nzeri buringaniye, hari ibimenyetso by’ihungabana;Kuva muri Mutarama kugeza Ukwakira, umubare w’igurisha ry’amazu y’ubucuruzi wagabanutseho 26.1% ku mwaka ku mwaka, igabanuka ryagabanutseho 0.2 ku ijana ugereranije n’iya Mutarama kugeza Nzeri, kandi igabanuka ryagabanutse mu mezi atanu yikurikiranya.Kuva muri Mutarama kugeza Ukwakira, ikibanza cyo hasi cyujujwe n’inganda ziteza imbere imitungo itimukanwa cyagabanutseho 18.7% ku mwaka ku mwaka, amanota 1,2 ku ijana ugereranyije n’ayo muri Mutarama kugeza muri Nzeri, bituma igabanuka ry’amezi atatu yikurikiranya.

Bitewe no kuba hariho ibintu byavuzwe haruguru bishyigikira, kandi bigira uruhare runini, bityo rero hariho impamvu yo gukomeza kugirira ikizere isoko ryicyuma kizaza, birashobora kuba ibyiringiro.


Igihe cyo kohereza: Ugushyingo-17-2022